Laboratorium Biochemiczne i Biologii Molekularnej

bt_bb_section_bottom_section_coverage_image

Informacje podstawowe

Laboratorium Biochemiczne

Laboratorium Biochemiczne SilesiaLabMed dysponuje nowoczesnym zapleczem sprzętowym umożliwiającym wykonywanie bardzo szerokiego wachlarza badań laboratoryjnych. Posiadane przez nas analizatory pozwalają na dostosowanie panelu oznaczeń biochemicznych do wymagań potencjalnych klientów. Wśród szerokiej oferty oznaczeń istnieje możliwość wyboru konkretnych parametrów i utworzenia własnego panelu markerów dostosowanego do własnych potrzeb.

Analizatory Biochemiczne

Analizator biochemiczny Snibe Biossays 1200 umożliwia wykonywanie oznaczeń parametrów biochemicznych obejmujących metabolizm węglowodanów, lipidów i białek oraz elementy gospodarki mineralnej. Oznaczenia, po uprzednim opracowaniu, mogą być wykonywane w różnym materiale biologicznym (krew pełna, erytrocyty, surowica, osocze, płyn stawowy i mózgowo-rdzeniowy, ślina). Wykaz parametrów obejmuje:

Cholesterol , LDL Cholesterol , HDL Cholesterol, triglicerydy, Apo-E, Apo-A1, Apo-B, lipoproteinę(a), homocysteine , aminotransferazy, fosfatazę zasadową, GGTP, bilirubinę, białko całkowite, albuminę, kreatyninę, mocznik, kwas moczowy, kinazę fosfokreatynową, kinazę fosfokreatynową oraz CK-MB, dehydrogenazę mleczanową, amylazę, transferynę, Immunoglobuliny A, G, M, fosfor nieroganiczny, wapń, żelazo, magnez, biłko C-reaktywne, β2-microglobulinę, α1-microglobulinę, cystatynę-C, czynnik reumatoidalny, lipazę, cholinoesterazę, glukozę, hemoglobinę A1c, mikroalbuminę, białka układu dopełniacza, prealbuminę, białka płynu mózgowo-rdzeniowego.

https://slm.sum.edu.pl/wp-content/uploads/2022/11/louis-reed-pwcKF7L4-no-unsplash-scaled.jpg

Duże możliwości diagnostyczne stwarza technika oznaczeń immunoenzymatycznych ELISA. W naszym laboratorium wykonujemy oznaczenia biochemiczne szerokiego zakresu parametrów z wykorzystaniem tej techniki, w tym parametrów stanu zapalnego, oksydacyjnego, obrotu kostnego, adipokin, różnorodnych cytokin, czynników wzrostowych. Posiadamy czytnik Synergy H1 BioTek. Umożliwia on odczyty absorbancji, jak również pozwala na pomiary fluorescencji i luminescencji. Współpracujemy z firmami Immuniq i Biokom – wiodącymi dystrybutorami odczynników do badań naukowych i diagnostycznych.

https://slm.sum.edu.pl/wp-content/uploads/2022/11/testalize-me-0jE8ynV4mis-unsplash-scaled.jpg

Analizator immunochemiczny Snibe Maglumi 800 umożliwia oznaczanie szerokiego zakresu markerów związanych z metabolizmem węglowodanów, metabolizmem kostnym, chorobami sercowo-naczyniowymi, chorobami tarczycy, włóknieniem wątroby, niepłodnością, chorobami nowotworowymi, stanem zapalnym. Szeroki jest również panel parametrów zakaźnych dotyczących między innymi chorób wątroby oraz COVID-19. Panel autoimmunologiczny umożliwia dogłębną diagnostykę chorób, u podstawy których leżą nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Choroby autoimmunologiczne są grupą schorzeń o bardzo zróżnicowanym przebiegu i objawach, a ich diagnostyka wymaga wielu specjalistycznych badań laboratoryjnych. W ofercie naszego laboratorium znajduje się także panel TORCH, obejmujący oznaczanie panelu 10 patogenów szczególnie niebezpiecznych dla kobiet w ciąży i planujących ciążę.  Są to: pasożyt Toxoplasma gondii wywołujący toksoplazmozę; wirusa różyczki; wirusa cytomegalii i wirusa opryszczki oraz bakterie: krętek kiły; pałeczkę krztuśca i Chlamydia trachomatis – bakterię powodującą zakażenia przenoszone drogą płciową oraz wirusy: Parvovirus B 19 i wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV).

https://slm.sum.edu.pl/wp-content/uploads/2022/11/testalize-me-X_lOGO8Jdw0-unsplash-scaled.jpg

Laboratorium Biologii Molekularnej

Laboratorium Biologii Molekularnej specjalizuje się w szeregu analiz z zastosowaniem różnych metod biologii molekularnej umożliwiających poznanie i scharakteryzowanie patomechanizmów wielu jednostek chorobowych, profilaktykę wielu chorób oraz wybór najbardziej optymalnej i spersonalizowanej terapii.

W ramach profilaktyki nowotworowej warto wykonać również badanie w kierunku wykrycia i genotypowania HPV (wirus brodawczaka ludzkiego, human papillomavirus). Warianty niskiego ryzyka powodują głównie zmiany estetyczne takie jak brodawki, ale również zmiany powodujące dyskomfort życia np. kłykciny kończyste lub brodawki na podeszwach stóp, natomiast zakażenie onkogennym HPV zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory szyjki macicy, głowy i szyi, odbytu oraz prącia. Wyższe ryzyko wiąże się z zakażeniem wariantami HPV takimi jak 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66 i 68.

W laboratorium SLM można przeprowadzić badania identyfikujące polimorfizmy pojedynczego nukleotydu (ang. Single Nucleotide Polymorphism, SNP), co między innymi pozwala ocenić ryzyko wystąpienia nowotworów oraz innych chorób np. zakrzepicy (polimorfizm 4G/5G w genie PAI-1) jak również określić indywidualną odpowiedź organizmu na leki np. preparaty przeciwbólowe czy przeciwdepresyjne. Badanie SNP-ów można przeprowadzić w kierunku sprawdzenia konkretnego pojedynczego wariantu za pomocą PCR (reakcja łańcuchowa polimerazy, ang. Polymerase Chain Reaction) lub określić występowanie wszystkich wariantów/mutacji we fragmencie genu za pomocą sekwencjonowania.

Coraz częściej w patogenezie wielu chorób dużą rolę odgrywają również zmiany dotyczące metylacji DNA – modyfikacja zasad azotowych nukleotydów, najczęściej cytozyny. Znaczenie ma zarówno region, który jest metylowany, jak i globalna metylacja DNA. Może to prowadzić do zmniejszonej lub zwiększonej ekspresji genów co może wpłynąć na proliferację komórek i w konsekwencji prowadzić do powstawania zmian nowotworowych. Ocena metylacji i/lub ekspresji genów pozwala doprecyzować typ nowotworu i stopień zaawansowania choroby nowotworowej. Zmiany w metylacji obserwuje się także w przypadku chorób neurologicznych np. w zespole Retta czy w zaburzeniach ze spektrum autyzmu oraz wielu innych.

https://slm.sum.edu.pl/wp-content/uploads/2022/11/cdc-9zufjjagejk-unsplash-scaled.jpg

Oprócz badań molekularnych proponujemy także analizy bioinformatyczne i statystyczne takie jak:

    1. Analiza bioinformatyczna oparta o data mining.
    2. Analiza bioinformatyczna i statystyczna wyników sekwencjonowania Sangera, sekwencjonowania NGS oraz mikromacierzy (Affymetrix, Agilent, Illumina).
    3. Analiza bioinformatyczna i statystyczna wyników PCR, pomiarów biochemicznych.
    4. Projektowanie indywidualnego układu eksperymentalnego.
    5. Projektowanie starterów do reakcji PCR oraz do sekwencjonowania Sangerowskiego.
https://slm.sum.edu.pl/wp-content/uploads/2022/11/national-cancer-institute-cI8T6zeDbZw-unsplash-scaled.jpg

W związku ze zmianami klimatycznymi i rosnąca urbanizacją wzrasta zagrożenie związane z atakami kleszczy na ludzi i zwierzęta, co może wiązać się z poważnymi konsekwencjami tj. zainfekowaniem człowieka lub zwierzęcia jednym lub kilkoma patogenami chorób transmisyjnych. Do najgroźniejszych z nich zaliczamy boreliozę z Lyme wywoływaną przez krętki Borrelia burgdorferi sensu lato oraz kleszczowe zapalenie mózgu (KZM), które jest wywoływane przez flaviwirusy. Patogeny te mogą dostać się do organizmu człowieka podczas ukłucia kleszcza, jak również w wyniku uszkodzenia pasożyta podczas jego usuwania ze skóry poprzez wtarcie sobie jego wnętrzności w ranę. W przypadku zakażenia B. burgdorferi s.l., pierwszym objawem jest wystąpienie rumienia wędrującego, jednak ten objaw występuje tylko w 60-80% przypadków. Borelioza jest chorobą wieloukładową i może manifestować się szeregiem objawów, które mogą być niespecyficzne np.: zmęczenie, ból głowy, zaburzenia koncentracji, wzroku czy słuchu itp. Z kolei, powikłania boreliozy mogą obejmować problemy m. in. z sercem, stawami czy ośrodkowym układem nerwowym. Natomiast w przebiegu KZM wyróżniono dwie fazy, w pierwszej występują objawy grypopodobne – gorączka, ból mięśni itp. Z kolei, w drugiej fazie – neurologicznej następuje zajęcie struktur w układzie nerwowym – opon mózgowo rdzeniowych czy mózgu i/lub rdzenia kręgowego. Do objawów charakterystycznych dla tej fazy należą: wysoka gorączka, silny ból głowy, karku, napady padaczkowe, zaburzenia świadomości i równowagi. Kleszcze niosą również zagrożenie dla zwierząt domowych takich jak koty, psy czy bydło. Zwierzęta te mogą brać udział w krążeniu patogenów chorób odkleszczowych w środowisku, a także mogą ulegać zakażeniu np. riketsjami Anaplasma phagocytophilum, które wywołują anaplazmozę. Ponadto, wirus kleszczowego zapalenia mózgu może być obecny w mleku zakażonych krów, owiec czy kóz.

https://slm.sum.edu.pl/wp-content/uploads/2022/11/adi-goldstein-EUsVwEOsblE-unsplash-scaled.jpg

Propozycje badań Laboratorium Biologii Molekularnej w ramach Silesia LabMed

  1. Izolację kwasów nukleinowych, zarówno DNA jak i RNA z różnego rodzaju tkanek/materiału badawczego.
  2. Analizę mutacji oraz polimorfizmów wybranych genów.
  3. Analizę ekspresji wybranych genów.
  4. Analizę metylacji wybranych genów.
  5. Detekcję patogenów, w szczególności wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) o niskim lub wysokim ryzyku onkogennym.
  6. Detekcję wirusa KZM (kleszczowe zapalenie mózgu) oraz krętków Borrelia burgdorferi sensu lato w kleszczach oraz innym materiale biologicznym (metoda real time PCR lub nested PCR).
  7. Oznaczenie miana przeciwciał w klasie IgM i IgG przeciwko Borrelia burgdorferi sensu lato (ELISA i Western Blot) (zarówno dla ludzi jak i dla zwierząt).
  8. Oznaczenie miana przeciwciał przeciwko KZM (ELISA).
  9. Oznaczenie miana przeciwciał przeciwko Anaplasma phagocytophilum (ELISA) (dla zwierząt – weterynaria).

Plany Badawczo-Rozwojowe

  • Wykrywanie polimorfizmów i mutacji DNA wywołanych czynnikami endogennymi i środowiskowymi.
  • Badania z zakresu epigenetyki (głównie metylacji DNA) w nowotworach.
  • Genetyczna identyfikacja szczepów bakteryjnych.
  • Badania dotyczące lekooporności u Candida albicans.
  • Molekularne podstawy regulacji hormonalnej.
  • Rola wybranych osteotropowych czynników, głównie hormonów i cytokin, w tym cytokin systemu RANKL/RANK/OPG w rozwoju osteoporozy (zwłaszcza pomenopauzalnej) i miażdżycy.
  • Powiązania między wydzielaniem wybranych hormonów a wykładnikami stanu kośćca u chorych z zaburzeniami odżywiania w okresie dorastania, przed menopauzą i/lub w okresie pomenopauzalnym.
  • Poszukiwanie nowych biomarkerów pozwalających różnicować blaszki miażdżycowe stabilne i niestabilne.
  • Ocena powiązań między wybranymi parametrami metabolizmu kwasów sialowych a aktywnością transkrypcyjną wybranych genów u pacjentów z miażdżycą tętnic szyjnych.
  • Badania mechanizmów i skutków oddziaływania związków ołowiu i innych metali ciężkich na funkcjonowanie organizmu człowieka.
  • Badania szeregu parametrów związanych z problemem niepłodności człowieka.
  • Poszukiwanie wczesnych markerów ryzyka rozwoju zmian sercowo-naczyniowych i rozwoju niewydolności serca.
  • Ocena parametrów biochemicznych i ogólnej kondycji człowieka w wyniku stosowanych diet. Badania nad problemem otyłości, poszukiwanie markerów ryzyka rozwoju otyłości.
  • Rola stresu oksydacyjnego w patogenezie chorób cywilizacyjnych.
  • Zastosowanie antyoksydantów w profilaktyce stresu oksydacyjnego.
  • Opracowanie i doskonalenie metod oznaczania biologicznie aktywnych (muta- i kancerogennych, neurodegeneracyjnych oraz hormonopodobnych) związków organicznych w różnych elementach środowiska oraz ich metabolitów lub markerów narażenia w płynach ciała realizowane przy zastosowaniu różnych technik chromatograficznych: chromatografii planarnej TLC, gazowej GC, cieczowej HPLC, w połączeniu z detekcją spektrofotometryczna UV-VIS, fluorescencyjną oraz spektrometryczną MS, jak również z wykorzystaniem techniki immunoenzymatycznej (ELISA).

Potencjalne zastosowania wyników badań w gospodarce oraz zapotrzebowanie na badania

Wykonywanie analiz o oznaczeń w celach naukowo-badawczych oraz na zlecenie podmiotów zewnętrznych w tym podmiotów leczniczych takich jak:

  • Oznaczenia dla terapii monitorowanej leków (immunosupresantów, leków przeciwwirusowych, cytostatycznych, przeciwdepresyjnych, przeciwzakrzepowych)
  • Badania stężeń nowoczesnych wskaźników ryzyka rozwoju miażdżycy.
  • Poszukiwanie i badanie związków przeciwdziałających toksycznemu działaniu metali ciężkich (badania eksperymentalne i kliniczne).
  • Rozwój współpracy naukowej i badawczo – rozwojowej dotyczącej badań z zakresu genetyki i epigenetyki z innymi Katedrami Wydziału.
  • Określenie genetycznych predyspozycji do konkretnych chorób, co umożliwi weryfikacje rozpoznania choroby oraz zwiększy świadomość Pacjentów na temat czynników zachorowania.
  • Badania w kierunku poszukiwania nowych biomarkerów zwłaszcza w zakresie chorób nowotworowych.
bt_bb_section_top_section_coverage_image
bt_bb_section_top_section_coverage_image